Thiền nhân phải ghi nhớ không vật lộn với các ý nghĩ. Nếu
bạn muốn thắng, đừng tranh đấu. Đó là qui tắc theo kinh nghiệm đơn giản. Nếu bạn
muốn thắng, đơn giản không tranh đấu. Ý nghĩ sẽ vẫn tới
như thường. Bạn chỉ theo dõi, nấp sau chăn; để chúng tới và đi. Chỉ đừng bị dính
líu với chúng.
Toàn thể vấn đề là không dính líu theo bất kì cách nào - ca ngợi hay kết án, bất kì phán xét nào, xấu hay tốt. Không nói cái gì, chỉ vẫn còn tuyệt đối xa cách và cho phép tâm trí di chuyển theo cách thường lệ của nó. Nếu bạn có thể kiểm soát được ... và điều này đã được kiểm soát bởi hàng nghìn chư phật, cho nên không có vấn đề. Và khi tôi nói điều này có thể được kiểm soát, tôi đang nói nó theo thẩm quyền riêng của tôi. Tôi không có bất kì thẩm quyền nào khác.
Tôi đã tranh đấu và đã hành hạ bản thân mình bằng tranh đấu và tôi đã biết toàn thể việc chia chẻ điều tạo ra khổ và căng thẳng thường xuyên. Cuối cùng thấy ra vấn đề rằng thắng lợi là không thể được, tôi đơn giản bỏ tranh đấu. Tôi cho phép các ý nghĩ di chuyển như chúng muốn; tôi không còn quan tâm nữa.
Và đây là phép màu, rằng nếu bạn không quan tâm, các ý nghĩ bắt đầu ít tới đi. Khi bạn hoàn toàn không quan tâm, chúng thôi tới. Và trạng thái của vô ý nghĩ, không có tranh đấu nào, là an bình lớn nhất mà người ta đã từng biết tới. Đây là điều chúng ta đang gọi là tâm rỗng của Phật.
Toàn thể vấn đề là không dính líu theo bất kì cách nào - ca ngợi hay kết án, bất kì phán xét nào, xấu hay tốt. Không nói cái gì, chỉ vẫn còn tuyệt đối xa cách và cho phép tâm trí di chuyển theo cách thường lệ của nó. Nếu bạn có thể kiểm soát được ... và điều này đã được kiểm soát bởi hàng nghìn chư phật, cho nên không có vấn đề. Và khi tôi nói điều này có thể được kiểm soát, tôi đang nói nó theo thẩm quyền riêng của tôi. Tôi không có bất kì thẩm quyền nào khác.
Tôi đã tranh đấu và đã hành hạ bản thân mình bằng tranh đấu và tôi đã biết toàn thể việc chia chẻ điều tạo ra khổ và căng thẳng thường xuyên. Cuối cùng thấy ra vấn đề rằng thắng lợi là không thể được, tôi đơn giản bỏ tranh đấu. Tôi cho phép các ý nghĩ di chuyển như chúng muốn; tôi không còn quan tâm nữa.
Và đây là phép màu, rằng nếu bạn không quan tâm, các ý nghĩ bắt đầu ít tới đi. Khi bạn hoàn toàn không quan tâm, chúng thôi tới. Và trạng thái của vô ý nghĩ, không có tranh đấu nào, là an bình lớn nhất mà người ta đã từng biết tới. Đây là điều chúng ta đang gọi là tâm rỗng của Phật.
Một người thế tục khác hỏi, "Khi tôi dẹp các ý nghĩ đang
nảy sinh, chúng cứ nảy ra từ các dấu vết, không bao giờ dừng lại. Làm sao tôi có
thể kiểm soát được các ý nghĩ này?"
Dường như là Bankei có các đệ tử đích thực quan tâm tới
thiền, vì mọi câu hỏi của họ đều là những câu hỏi vĩnh viễn của thiền nhân.
Người hỏi này đang nói, "Khi tôi dẹp các ý nghĩ đang nảy sinh, chúng cứ nảy ra
từ các dấu vết, không bao giờ dừng lại. Làm sao tôi có thể kiểm soát được các ý
nghĩ này?"
Chính ý tưởng về kiểm soát là của tranh đấu. Chính ý tưởng về kiểm soát làm cho bạn bị dính líu. Bạn không phải dừng chúng lại, bạn không phải dẹp chúng đi. Chúng sẽ quay lại! Bạn không phải kiểm soát chúng, vì chính nỗ lực kiểm soát chúng sẽ giữ cho bạn bị tham gia và trong quá trình kiểm soát... và một sự kiện kì lạ cần được nhớ là ở chỗ người chủ phần nhiều là nô lệ cho nô lệ riêng của mình khi nô lệ là nô lệ cho người chủ. Nếu bạn quản lí hay kiểm soát ý nghĩ của bạn, bạn bị mắc kẹt với kiểm soát. Bạn không thể bỏ chỗ đó, bạn không thể ra đi vào ngày nghỉ. Bạn đang kiểm soát các ý nghĩ của bạn, và ý nghĩ của bạn đang kiểm soát bạn.
Bạn không thể đi vào trong thiền bằng kiểm soát.
Bạn có thể đi vào trong thiền chỉ bằng việc dửng dưng, chỉ là người quan sát. Liệu nó có tới hay không cũng không tạo ra khác biệt; cứ để cho các ý nghĩ chảy theo cách riêng của chúng và bạn đứng tách xa, chỉ theo dõi. Từ 'quan sát' đơn giản nghĩa là việc là tấm gương, phản xạ và không làm bất kì bình phẩm nào. Không gương nào làm bất kì bình phẩm nào. Không gương nào nói với bạn, "Aha, đẹp làm sao!" Nó không quan tâm tới liệu bạn là đẹp hay kì quái, lành mạnh hay không lành mạnh, đứng trên chân hay trên đầu. Điều đó không tạo ra khác biệt nào cho chiếc gương, gương đơn giản phản xạ.
Người quan sát là tấm gương. Nó đơn giản quan sát và vẫn còn trống rỗng. Không nội dung nào bị gương bắt giữ. Mọi thứ tới và đi, gương không bám lấy cái gì. Gương không thiên về cái gì đó hay chống lại cái đó. Nó không có khái niệm về cái gì diễn ra trước nó.
Chính ý tưởng về kiểm soát là của tranh đấu. Chính ý tưởng về kiểm soát làm cho bạn bị dính líu. Bạn không phải dừng chúng lại, bạn không phải dẹp chúng đi. Chúng sẽ quay lại! Bạn không phải kiểm soát chúng, vì chính nỗ lực kiểm soát chúng sẽ giữ cho bạn bị tham gia và trong quá trình kiểm soát... và một sự kiện kì lạ cần được nhớ là ở chỗ người chủ phần nhiều là nô lệ cho nô lệ riêng của mình khi nô lệ là nô lệ cho người chủ. Nếu bạn quản lí hay kiểm soát ý nghĩ của bạn, bạn bị mắc kẹt với kiểm soát. Bạn không thể bỏ chỗ đó, bạn không thể ra đi vào ngày nghỉ. Bạn đang kiểm soát các ý nghĩ của bạn, và ý nghĩ của bạn đang kiểm soát bạn.
Bạn không thể đi vào trong thiền bằng kiểm soát.
Bạn có thể đi vào trong thiền chỉ bằng việc dửng dưng, chỉ là người quan sát. Liệu nó có tới hay không cũng không tạo ra khác biệt; cứ để cho các ý nghĩ chảy theo cách riêng của chúng và bạn đứng tách xa, chỉ theo dõi. Từ 'quan sát' đơn giản nghĩa là việc là tấm gương, phản xạ và không làm bất kì bình phẩm nào. Không gương nào làm bất kì bình phẩm nào. Không gương nào nói với bạn, "Aha, đẹp làm sao!" Nó không quan tâm tới liệu bạn là đẹp hay kì quái, lành mạnh hay không lành mạnh, đứng trên chân hay trên đầu. Điều đó không tạo ra khác biệt nào cho chiếc gương, gương đơn giản phản xạ.
Người quan sát là tấm gương. Nó đơn giản quan sát và vẫn còn trống rỗng. Không nội dung nào bị gương bắt giữ. Mọi thứ tới và đi, gương không bám lấy cái gì. Gương không thiên về cái gì đó hay chống lại cái đó. Nó không có khái niệm về cái gì diễn ra trước nó.
Tôi đã nghe nói về một giáo sĩ Hassid... Hassid giáo tới
gần với Thiền nhất. Nó là một nhánh nhỏ của người Do Thái nổi dậy. Họ không được
chấp nhận bởi tôn giáo chính thống, bởi tôn giáo có tổ chức, nhưng họ có dòng
truyền thừa gồm những người rất hay. Nếu Do Thái giáo đã đóng góp cái gì cho
nhân loại, đó là Hassid giáo - mặc dầu họ sẽ không chấp nhận nó. Họ kết án người
Hassid vì những người này làm mọi thứ không chính thống, không theo truyền thống
- không tuân theo tôn giáo có tổ chức, là độc lập và nổi dậy.
Nhà huyền môn Hassid này đang bước đi giữa đêm hướng tới sông, chỉ để ngồi im lặng ở đó. Một người canh gác của một lâu đài lớn thường thấy ông ấy mọi đêm vào nửa đêm. Cuối cùng không thể nào cưỡng lại được, người canh gác dừng người Hassid lại và hỏi ông ấy, "Tôi đã từng quan sát hàng tháng rồi. Thậm chí không một đêm nào ông bỏ lỡ; ông đi mọi đêm hướng tới sông. Ông đang làm gì? Tôi đã thấy ông, tôi đã đi theo ông, vì chính công việc của tôi là quan sát quanh lâu đài và lúc đầu tôi đã nghi ngờ. Người này tới mọi đêm, đi qua lâu đài... cho nên tôi đã đi theo ông, nhưng ông đơn giản không để ý gì tới lâu đài hay bất kì ai đi theo ông. Ông đơn giản đi ra sông và ngồi trên bờ hàng giờ. Ông làm gì ở đó?"
Người Hassid nói, "Tôi cũng là người canh gác đây. Cũng như ông quan sát lâu đài, tôi quan sát tâm trí riêng của tôi."
Nhà huyền môn Hassid này đang bước đi giữa đêm hướng tới sông, chỉ để ngồi im lặng ở đó. Một người canh gác của một lâu đài lớn thường thấy ông ấy mọi đêm vào nửa đêm. Cuối cùng không thể nào cưỡng lại được, người canh gác dừng người Hassid lại và hỏi ông ấy, "Tôi đã từng quan sát hàng tháng rồi. Thậm chí không một đêm nào ông bỏ lỡ; ông đi mọi đêm hướng tới sông. Ông đang làm gì? Tôi đã thấy ông, tôi đã đi theo ông, vì chính công việc của tôi là quan sát quanh lâu đài và lúc đầu tôi đã nghi ngờ. Người này tới mọi đêm, đi qua lâu đài... cho nên tôi đã đi theo ông, nhưng ông đơn giản không để ý gì tới lâu đài hay bất kì ai đi theo ông. Ông đơn giản đi ra sông và ngồi trên bờ hàng giờ. Ông làm gì ở đó?"
Người Hassid nói, "Tôi cũng là người canh gác đây. Cũng như ông quan sát lâu đài, tôi quan sát tâm trí riêng của tôi."
Khi việc quan sát phát triển, không vật lộn nào, các ý
nghĩ biến mất. Và khi tâm là rỗng, bạn là phật.
Trích từ "Phật: Trống rỗng của Tâm"